Editoriaal

De strijd om de macht in de 15de-17de eeuw tussen de heren van Zemst

Lezing door Paul Behets dinsdag 28 maart om 19u30 in ‘de Semse’

Tijdens het Ancien Régime had Zemst drie heren en drie schepenbanken.
Dat waren die van de hertog van Brabant, die van Oliveten en die van de heer van Grimbergen. Elke heer sprak recht in zijn grondgebied, maar de bevoegdheden verschilden.
Ze kwamen dan ook met mekaar in conflict over hun wederzijdse rechten.
Zo deden ze mekaar de duivel aan over het kappen van bomen, het innen van het weggeld, het zetten van de beden (belastingen), het doen van de kerkgeboden, het meiersbrood en nog veel meer.
Tijdens de processen die ze voerden, werden oude documenten op tafel gelegd die ons samen met de getuigenissen van de oude dorpelingen een blik gunnen op de justitie in de 15de eeuw. Terechtstellingen (recht van put en galg) waren geen zeldzaamheid.
Het geruzie tussen de heren straalde ook af op de belangrijkste families van Zemst zoals Van Steijnemolen, Loerants en Van Meerstraeten.
Dat bij een procesvoering kosten noch moeite gespaard werden, blijkt uit de hiernaast afgebeelde kaart.

Deze kaart van de Zennebrug te Hombeek werd in 1632 gemaakt door Peter Vrancx, landmeter in dienst van de stad Mechelen, naar aanleiding van een proces tussen de stad en de heer van Hombeek Brabant. Er is een frappante gelijkenis tussen deze kaart en de oudste kaart van Zemst. We bespreken dat nader in de lezing.